1. Stowarzyszenie Romów w Polsce
    1. Historia i misja
    2. Władze
    3. Romski Instytut Historyczny
    4. The Fight Against Antisemitism in Poland: Monitoring, Intervention, Education
    5. Projekty
    6. Mobilne Centrum Przeciwdziałania Dyskryminacji Romów
    7. Centrum Porad - FIO
    8. Dzielmy się doświadczeniami
    9. Podnoszenie kwalifikacji i zatrudnienie drogą do integracji
    10. Po obu stronach Karpat
    11. Polsko - Słowackie warsztaty
    12. Media o nas
  2. Aktualnie
  3. Romowie
    1. Historia
    2. Tradycja i Kultura
    3. Współczesność
      1. "Cygan ze strachu, Rom z dumy" - Katarzyna Marwicz w rozmowie z Marcinem Kołodziejczykiem, dziennikarzem tygodnika "Polityka", nagrodzonym za tekst o Romach w Rumunii.
      2. Delegacja Centralnej Rady Niemieckich Sinti i Romów oraz Niemieckiego Związku Piłki Nożnej na Węgrzech 26-28.10.2009 - sprawozdanie z pobytu.
      3. Romowie w Polsce
      4. Szczyt Unii Europejskiej w sprawie Romów
      5. Postawy wobec Romów w Polsce, Czechach, na Węgrzech i Słowacji
    4. Artykuły i Raporty
      1. Raporty
      2. Raport "Romowie na rynku pracy" [PDF]
      3. Raport pt. Funkcjonowanie poznawcze dzieci romskich uczęszczających do szkół podstawowych specjalnych i masowych - konteksty społeczne [PDF]
      4. Raport Romowie - Bezrobocie [PDF]
      5. Rzucając wyzwanie przymusowej sterylizacji kobiet romskich w Czechach- źródło ERRC http://www.errc.org/cikk.php?cikk=2228, tłumaczenie Małgorzata Kołaczek
      6. Romowie. Rozprawa o poczuciu wykluczenia- Marian Grzegorz Gerlich, Roman Kwiatkowski
      7. Wykuwanie pamięci. Kilka uwag na temat wystawy ”Zagłada Romów Europejskich oraz Rasizm we Współczesnej Europie” - Joanna Talewicz-Kwiatkowska, Marek Isztok
      8. Mass media jako czynnik wpływający na integrację społeczną Romów – przypadek Polski, Węgier, Słowacji- Joanna Talewicz-Kwiatkowska, Małgorzata Kołaczek
      9. Pomoc dla Romów w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Szanse i zagrożenia
      10. Romowie na rynku pracy – badania i raport
  4. Romski Holokaust
    1. Informacje historyczne
      1. Początek represji antyromskich po dojściu nazistów do władzy w Niemczech
      2. Początek "ostatecznego rozwiązania" kwestii romskiej
      3. Eksterminacja Romów w okresie II wojny światowej w okupowanych krajach Europy
      4. Syndrom Holokaustu
    2. Świadkowie Holokaustu
    3. Relacje świadków
      1. Franz Wirbel
      2. Szmyt Władysław
      3. Edward Paczkowski
      4. Edward Kwiatkowski
      5. Anna Kwiatkowska
      6. Aleksy Kozłowski
      7. Władysława Jaglenicz
      8. Leokadia Jaworska
      9. Elizabeth Guttenberger
      10. Ryszard Głowacki
      11. Helmut Clemens
      12. RELACJE VIDEO
    4. Skany dokumentów
      1. Świadectwa
    5. Dzień pamięci o zagładzie Romów
      1. Kalendarium upamiętniania holokaustu Romów i Sinti przez Stowarzyszenie Romów w Polsce - lata 1993-2012
      2. Międzynarodowy Dzień Pamięci o Zagładzie Romów- PROKLAMACJA
      3. 65 rocznica likwidacji tzw. Zigeunerlager – obrona pamięci dla lepszej przyszłości
      4. Relacja z 65. rocznicy likwidacji tzw. Zigeunerlager [VIDEO]
    6. Spotkania ze świadkiem
      1. Spotkania ze świadkiem
      2. Spotkanie z Edwardem Paczkowskim - relacja [VIDEO] cz.1
      3. Spotkanie z Edwardem Paczkowskim - relacja [VIDEO] cz.2
  5. Edukacja i Kultura
    1. Działalność edukacyjna SRwP
      1. Edukacja
      2. Oferta spotkań edukacyjnych Stowarzyszenia Romów w Polsce
    2. Dialog-Pheniben
    3. Spotkania edukacyjne
    4. Wystawy
      1. Wystawa stała
    5. Publikacje
  6. Video
  7. Galeria
  8. Polecamy
  9. Dialog- Pheniben
  10. Akcja Reinhardt
    1. Romowie stawali się elementem europejskiej układanki etnicznej od X w.
    2. Ustawy Norymberskie składały się z dwóch aktów prawnych: „Ustawy o ochronie niemieckiej krwi i honoru” oraz „Ustawy o obywatelstwie Rzeszy”
    3. Zagłada Romów na terenach okupowanych przez Niemcy.
    4. Zakończenie
    5. Główne cele projektu: Romowie jako ofiary Akcji Reinhardt.
    6. Rezultaty kwerendy archiwalnej
    7. Rezultaty kwerend archiwalnych
    8. Polskie publikacje i działania upamiętniające dotyczące zagłady Romów – w kontekście międzynarodowym.
    9. Auschwitz-Birkenau: działalność Muzeum i Stowarzyszenia Romów w Polsce.
    10. Obozy związane z Akcją Reinhardt
    11. Działalność na rzecz pamięci
    12. Miejsca masowych egzekucji Romów w Polsce południowej. Analiza wybranych lokalizacji.
    13. Dwa pomniki. Estetyka i polityka romskiej pamięci.
    14. Kwerenda z zasobie archiwalnym Geheime Staatspolizei – Staatspolizeistelle Trier
    15. Kwerenda w zasobie archiwalnym ITS – Bad Arolsen
    16. Przypadki indywidualne.
    17. Przebieg zagłady: analiza wybranych przypadków
    18. Poszukiwania miejsc pamięci i ich upamiętnień.
  11. E-Lekcje
 

AKTUALNOŚCI

Oświadczenie SRwP



   Oświecim, dnia 3 stycznia 2019 r.



Informacja


W dniu 2 stycznia 2019 r. Stowarzyszenia Romów w Polsce zwróciło się z prośbą do dr Adama Bodnara Rzecznika Praw Obywatelskich o udzielenie pomocy w celu rozwiązania bardzo istotnego problemu z którym borykają się obywatele polscy pochodzenia romskiego. Na wstępie pisma szeroko wyjaśniliśmy Rzecznikowi tło problemu.


Chodzi o powszechne podawanie przez media publiczne (prasa, radio, telewizja, Internet) narodowości romskiej sprawców czynu zabronionego.

Społeczeństwo jest informowane w mediach, m.in. że „Romka pobiła swoje dziecko” , „Romowie ukradli malucha, który miał być atrakcją imprezy motoryzacyjnej” ,” Romowie napadają kobiety podróżujące z dziećmi na autostradzie A2”, „Romowie żebrzą”, „Wróżące Cyganki powodem odpływu turystów z Kazimierza Dolnego ”, czy „Romowie są obciążeniem dla miasta”.


Stwierdziliśmy, że wskazane przykłady są tylko wierzchołkiem przysłowiowej „góry lodowej”, gdyż zjawisko ma charakter powszechny. Czytając poszczególne publikacje w których epatuje się „romskością”, czy „cygańskością” sprawców czynów zabronionych można dojść do wniosku, że jest to grupa obywateli polskich znacząco zdeprawowana, aspołeczna oraz nie przystająca do warunków życia w XXI wieku w Europie. Tymczasem tak nie jest, gdyż z danych urzędowych wynika, że skala przestępczości wśród mniejszości romskiej w Polsce jest mniejsza niż średnia w tzw. społeczeństwie większościowym, podobnie ilość Romów odbywających karę więzienia jest w stosunku do populacji Romów w Polsce znacząco mniejsza niż średnia dla populacji całego kraju. Prawdopodobnie podgrzewanie negatywnych stereotypów panujących w naszym kraju odnośnie do Romów pozwala zdobyć popularność portalu, gazety, czy innego medium a to przenosi się na sukces biznesowy.


Jednocześnie żadnemu dziennikarzowi, czy innej osobie rozpowszechniającej przedmiotowe informacje nie wpadłoby do głowy epatować czytelników tytułem artykułu brzmiącym np. warszawski Żyd ojcem dziecka 12-letniej dziewczynki, w Opolu Niemiec ukradł auto, w Przemyślu Ukrainiec pobił swoją córkę, czy w Suwałkach Białorusin napadł na drodze na samotną kobietę podróżującą samochodem z dzieckiem. Chodzi oczywiście o obywateli polskich reprezentujących określoną mniejszość narodową lub etniczną, a nie o cudzoziemców. Dzieje się tak, bo o Romach można wszystko pisać, co się chce, gdyż co do zasady prawie nikt nie odezwie się w ich obronie z uwagi na panujący negatywny stereotyp a nadto nie stoi za naszą mniejszością rząd, czy ambasada lub konsulat Izraela, Niemiec, Ukrainy, czy Białorusi, które szybko i skutecznie zablokowały by takie praktyki względem osób swojej narodowości.


Standardową konsekwencją ukazania się w Internecie przedmiotowych publikacji są setki rasistowskich i ksenofobicznych wpisów.

 

W piśmie do Rzecznika zauważyliśmy, że istnieją w prawie polskim przepisy broniące polskich Romów przed dyskryminacją, lecz niestety nie są one stosowane. Chodzi o przepisy Konstytucji, ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, Kodeksu karnego, ustawy o prokuraturze, czy ustawy o Policji.


Realizacja prawnych gwarancji ochrony praw mniejszości romskiej zawartych w wymienionych przepisach przez Prokuraturę oraz Policję nie wygląda jednak dobrze. Na złożonych ponad dwadzieścia zawiadomień o możliwości popełnienia przestępstwa z art. 119, 256 oraz 257 kodeksu karnego tylko w jednym przypadku wszczęto dochodzenie, które i tak szybko umorzono. W jednym przypadku Prokuratura zauważyła naganność wskazanej praktyki stwierdzając,iż „ eksponowanie nieistotnych dla relacji dziennikarskiej elementów stanu faktycznego, związanych z pochodzeniem etnicznym opisywanych postaci, w związku z czym istnieje ryzyko wywołania dyskusji publicznej, w ramach której utrwalane są krzywdzące stereotypy dotyczące danej społeczności, nie przystaje do etyki dziennikarskiej. Zachowanie tego typu …. nie narusza norm prawnokarnych , winno być oceniane przez pryzmat odpowiedzialności zawodowej związanej z wykonywaną profesją dziennikarza.”.


W piśmie do Rzecznika zwróciliśmy też uwagę na zapisy Wytycznych Prokuratora Generalnego w sprawie postępowania w sprawach związanych z przestępstwami z nienawiści dokonywanymi z wykorzystaniem Internetu. W Wytycznych tych Prokurator Generalny zauważył, że „W toku podejmowanych czynności należy rozważać odpowiedzialność usługodawców w rozumieniu ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną oraz, iż w przypadku postępowania przygotowawczego wszczętego o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego prokurator z urzędu powinien na podstawie ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, skierować do osoby świadczącej usługi elektroniczne urzędowe zawiadomienie, wskazujące na bezprawny charakter danych zamieszczonych w Internecie przez tegoż usługodawcę, o ile wcześniej dane te nie zostały usunięte.” 


Zauważyliśmy, iż nie zdarzyło się jeszcze by Prokuratura zastosowała w praktyce wskazane Wytyczne a nadto, iż odmowa wszczynania przez nią postępowań z uzasadnieniem o braku znamion czynu zabronionego daje autorom publikacji swoisty glejt niewinności, czyli bezkarność dalszych podobnych działań.


W końcowej części wystąpienia stwierdziliśmy, że środowisko dziennikarskie ignoruje nasze prośby o zaniechanie nagannego procederu, czego wyrazem jest m.in. nieudzielanie odpowiedzi. 

Przykładowo podaliśmy, że w okresie od 20 kwietnia 2015 r. do 29 listopada 2017 r. Stowarzyszenie skierowało na adres redaktora naczelnego jednej z krakowskich gazet oraz prezesa Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich wiele pism łącznie z wnioskiem o ukaranie dziennikarza. Środowisko dziennikarskie pokazało swoistą solidarność nie udzielając odpowiedzi na jakiekolwiek pismo. Nawet Rada Etyki Mediów nie zareagowała na złożony formalny wniosek o ukaranie, pomimo że w międzyczasie rozpatrzyła kilka spraw z zakresu naruszenia etyki dziennikarskiej. Wreszcie poinformowaliśmy Rzecznika, że przedmiotową sprawą zajmowała się też sejmowa Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Niestety na jej posiedzenie nie przybył żaden z zaproszonych przedstawicieli Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich oraz Rady Etyki Mediów. Takie zaniechanie wpisało się w dotychczasową praktykę tych organów samorządu dziennikarskiego.


W przedstawionej sytuacji poprosiliśmy Rzecznika o powtórzenie wystąpienia dokonanego przez byłą Rzecznik Irenę Lipowicz do Ryszarda Bańkowicza Przewodniczącego Rady Etyki Mediów w sprawie zgodności sygnalizowanej praktyki z zasadą szacunku i tolerancji, wyrażonej w Karcie Etycznej Mediów (pismo z dnia 23 kwietnia 2012 r. nr RPO-696705-V/12/MS).

W piśmie tym ówczesna Pani Rzecznik stwierdziła m.in.:

Przedstawiona w skardze praktyka budzi także moje zaniepokojenie. W mojej ocenie podawanie tego typu informacji w publikacjach opisujących zdarzenia, których okoliczności nie mają żadnego związku z narodowością osób w nich uczestniczących, przyczynia się w tym przypadku do stygmatyzacji członków mniejszości romskiej. Utrwala także niekorzystny wizerunek Romów, jaki funkcjonuje w świadomości społecznej. Ten wizerunek natomiast najczęściej tkwi u podłoża obserwowanych wśród części społeczeństwa polskiego postaw ksenofobicznych oraz przejawów nietolerancji.” Przypominamy, że odpowiadając na wystąpienie Pani Rzecznik Ryszard Bańkowicz (ówczesny i obecny) Przewodniczący Rady Etyki Mediów „podzielił zaniepokojenie publikacjami wskazującymi Romów jako sprawców wymienionych czynów oraz podkreślił, że zamieszczanie takich informacji łamie zasady etycznego dziennikarstwa”. Niestety za słowami Prezesa Rady Etyki Mediów nie poszły czyny, na co dowodem jest podana wyżej argumentacja. 


Mamy nadzieję, że Rzecznik Praw Obywatelskich przychyli się do naszej prośby i skieruje kolejny apel do środowiska dziennikarskiego o zaniechanie stosowanej względem naszej społeczności praktyki, który tym razem będzie skuteczny.

 

 

Prezes Zarządu Głównego

Roman Kwiatkowski



Pliki do pobrania:

Pismo do Rzecznika.pdf (Rozmiar: 4888280 bajtów)

Najnowsze w galerii

Napisz do redakcji

Stowarzyszenie Romów w Polsce
ul. Berka Joselewicza 5
32-600 Oświęcim
tel. 0 33 8426989
e-mail: 17421453@pro.onet.pl; stowarzyszenie@romowie.net
Licznik odwiedzin: 512 418 osób
Realizacja: HEXADE.COM (Grafik, projektant, webdesigner)