1. Stowarzyszenie Romów w Polsce
    1. Historia i misja
    2. Władze
    3. Romski Instytut Historyczny
    4. The Fight Against Antisemitism in Poland: Monitoring, Intervention, Education
    5. Projekty
    6. Mobilne Centrum Przeciwdziałania Dyskryminacji Romów
    7. Centrum Porad - FIO
    8. Dzielmy się doświadczeniami
    9. Podnoszenie kwalifikacji i zatrudnienie drogą do integracji
    10. Po obu stronach Karpat
    11. Polsko - Słowackie warsztaty
    12. Media o nas
  2. Aktualnie
  3. Romowie
    1. Historia
    2. Tradycja i Kultura
    3. Współczesność
      1. "Cygan ze strachu, Rom z dumy" - Katarzyna Marwicz w rozmowie z Marcinem Kołodziejczykiem, dziennikarzem tygodnika "Polityka", nagrodzonym za tekst o Romach w Rumunii.
      2. Delegacja Centralnej Rady Niemieckich Sinti i Romów oraz Niemieckiego Związku Piłki Nożnej na Węgrzech 26-28.10.2009 - sprawozdanie z pobytu.
      3. Romowie w Polsce
      4. Szczyt Unii Europejskiej w sprawie Romów
      5. Postawy wobec Romów w Polsce, Czechach, na Węgrzech i Słowacji
    4. Artykuły i Raporty
      1. Raporty
      2. Raport "Romowie na rynku pracy" [PDF]
      3. Raport pt. Funkcjonowanie poznawcze dzieci romskich uczęszczających do szkół podstawowych specjalnych i masowych - konteksty społeczne [PDF]
      4. Raport Romowie - Bezrobocie [PDF]
      5. Rzucając wyzwanie przymusowej sterylizacji kobiet romskich w Czechach- źródło ERRC http://www.errc.org/cikk.php?cikk=2228, tłumaczenie Małgorzata Kołaczek
      6. Romowie. Rozprawa o poczuciu wykluczenia- Marian Grzegorz Gerlich, Roman Kwiatkowski
      7. Wykuwanie pamięci. Kilka uwag na temat wystawy ”Zagłada Romów Europejskich oraz Rasizm we Współczesnej Europie” - Joanna Talewicz-Kwiatkowska, Marek Isztok
      8. Mass media jako czynnik wpływający na integrację społeczną Romów – przypadek Polski, Węgier, Słowacji- Joanna Talewicz-Kwiatkowska, Małgorzata Kołaczek
      9. Pomoc dla Romów w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Szanse i zagrożenia
      10. Romowie na rynku pracy – badania i raport
  4. Romski Holokaust
    1. Informacje historyczne
      1. Początek represji antyromskich po dojściu nazistów do władzy w Niemczech
      2. Początek "ostatecznego rozwiązania" kwestii romskiej
      3. Eksterminacja Romów w okresie II wojny światowej w okupowanych krajach Europy
      4. Syndrom Holokaustu
    2. Świadkowie Holokaustu
    3. Relacje świadków
      1. Franz Wirbel
      2. Szmyt Władysław
      3. Edward Paczkowski
      4. Edward Kwiatkowski
      5. Anna Kwiatkowska
      6. Aleksy Kozłowski
      7. Władysława Jaglenicz
      8. Leokadia Jaworska
      9. Elizabeth Guttenberger
      10. Ryszard Głowacki
      11. Helmut Clemens
      12. RELACJE VIDEO
    4. Skany dokumentów
      1. Świadectwa
    5. Dzień pamięci o zagładzie Romów
      1. Kalendarium upamiętniania holokaustu Romów i Sinti przez Stowarzyszenie Romów w Polsce - lata 1993-2012
      2. Międzynarodowy Dzień Pamięci o Zagładzie Romów- PROKLAMACJA
      3. 65 rocznica likwidacji tzw. Zigeunerlager – obrona pamięci dla lepszej przyszłości
      4. Relacja z 65. rocznicy likwidacji tzw. Zigeunerlager [VIDEO]
    6. Spotkania ze świadkiem
      1. Spotkania ze świadkiem
      2. Spotkanie z Edwardem Paczkowskim - relacja [VIDEO] cz.1
      3. Spotkanie z Edwardem Paczkowskim - relacja [VIDEO] cz.2
  5. Edukacja i Kultura
    1. Działalność edukacyjna SRwP
      1. Edukacja
      2. Oferta spotkań edukacyjnych Stowarzyszenia Romów w Polsce
    2. Dialog-Pheniben
    3. Spotkania edukacyjne
    4. Wystawy
      1. Wystawa stała
    5. Publikacje
  6. Video
  7. Galeria
  8. Polecamy
  9. Dialog- Pheniben
  10. Akcja Reinhardt
    1. Romowie stawali się elementem europejskiej układanki etnicznej od X w.
    2. Ustawy Norymberskie składały się z dwóch aktów prawnych: „Ustawy o ochronie niemieckiej krwi i honoru” oraz „Ustawy o obywatelstwie Rzeszy”
    3. Zagłada Romów na terenach okupowanych przez Niemcy.
    4. Zakończenie
    5. Główne cele projektu: Romowie jako ofiary Akcji Reinhardt.
    6. Rezultaty kwerendy archiwalnej
    7. Rezultaty kwerend archiwalnych
    8. Polskie publikacje i działania upamiętniające dotyczące zagłady Romów – w kontekście międzynarodowym.
    9. Auschwitz-Birkenau: działalność Muzeum i Stowarzyszenia Romów w Polsce.
    10. Obozy związane z Akcją Reinhardt
    11. Działalność na rzecz pamięci
    12. Miejsca masowych egzekucji Romów w Polsce południowej. Analiza wybranych lokalizacji.
    13. Dwa pomniki. Estetyka i polityka romskiej pamięci.
    14. Kwerenda z zasobie archiwalnym Geheime Staatspolizei – Staatspolizeistelle Trier
    15. Kwerenda w zasobie archiwalnym ITS – Bad Arolsen
    16. Przypadki indywidualne.
    17. Przebieg zagłady: analiza wybranych przypadków
    18. Poszukiwania miejsc pamięci i ich upamiętnień.
  11. E-Lekcje
 

Projekt badawczy Stowarzyszenia Romów w Polsce w ramach dotacji z Fundacji im.Stefana Batorego

W 2008 roku media poinformowały o segregacji narodowościowej w polskich szkołach. Sprawa dotyczyła praktyk dyskryminacyjnych w stosunku do dzieci romskich uczęszczających do szkoły w Maszkowicach w województwie małopolskim. Dyrektor tamtejszej szkoły podstawowej stworzył oddzielne wejście do budynku dla dzieci romskich z których większość zresztą uczyła się w tzw. klasach romskich o niższym poziomie nauczania co dyrektor tłumaczył tym że dzieci romskie nie nadążają w nauce za uczniami polskimi, a dzięki obniżonym wymaganiom mogą w ogóle ukończyć szkołę podstawową. Dodać należy, że klasy romskie mieściły się w części budynku charakteryzującym się znacznie niższym standardem. Pomimo, że sami Romowie za pośrednictwem organizacji ich reprezentujących informowali o praktykach segregacyjnych władze pewne konkretne działania zostały podjęte przez MEN i MSWiA- ministerstwa odpowiedzialne za kwestie edukacji i kwestie mniejszości narodowych i etnicznych- dopiero po nagłośnieniu sprawy przez media.

Wtedy też Minister Edukacji Katarzyna Hall zadeklarowała stopniową likwidację klas romskich, MEN zapowiedział też, że rząd zajmie się likwidacją innej patologicznej praktyki - masowego kierowania romskich dzieci do szkół specjalnych, które często trafiają tam tylko ze względu na niewystarczającą znajomość języka polskiego. Do tych deklaracji przyłączyła się Elżbieta Radziszewska, Sekretarz Stanu w Kancelarii Premiera odpowiedzialna za przeciwdziałanie dyskryminacji,publicznie zapowiedając , że skończy z sytuacją, w której mali Romowie dostają do wypełnienia testy psychologiczne w języku polskim, którym nie zawsze dobrze władają.

Zajmiemy się tym na najbliższym posiedzeniu zespołu ds. Romów w MSWiA i zlikwidujemy tę praktykę. Romskie dzieci będą dostawały inne testy. Takie, które pozwolą poznać prawdziwy obraz ich umiejętności - mówiła dziennikarzom w sierpniu 2008 roku. W związku z tym przeprowadzono kontrolę w szkole specjalnej w Nowym Sączu, która wykazała, że na 30 uczących się w niej romskich dzieci, tylko troje jest rzeczywiście opóźnionych w rozwoju. Jednak szczegółowe wyniki badań nie zostały upublicznione. Kontrola ta potwierdziła, że bardzo często jedynym powodem umieszczania dzieci romskich w szkole specjalnej jest niewystarczająca znajomość języka polskiego. Poza tym jednak żadne inne działania nie zostały podjęte.

Stowarzyszenie Romów w Polsce mocno zaniepokojone tą sytuacją oraz brakiem aktywności ze strony władz opracowało koncepcję która wychodzi naprzeciw konieczności badań praktyk dyskryminacyjnych dzieci romskich w polskim systemie oświaty oraz upowszechnienia ich wyników. Jest to niezbędne, aby zmobilizować władze do podjęcia konkretnych kroków, mających na celu zlikwidowanie tych praktyk. Jak wykazano powyżej, władze Polski zauważają problem, jednakże główny nacisk kładą na kwestie językowe, a nie należy zapomniać, że równie ważnym aspektem jest odmienność kulturowa Romów w Polsce i, co się z tym wiąże, odmienny system aksjonormatywny. Dlatego w ramach projektu planujemy przeprowadzenie badań, które będą uwzględniać wszystkie wyżej wymienione kwestie i staną się tym samym materiałem niezbędnym do opracowania w przyszłości testu wrażliwego kulturowo. Badania, które będą sie składać z kilku etapów, zostaną przeprowadzone przez wykwalifikowany zespół badawczy, złożony z grupy naukowców specjalizujących się w psychologii międzykulturowej i posiadających wiedzę i doświadczenie w pracy ze społecznościa romską. Efekty badań zostaną ujęte w formie raportu, w którym oprócz nich znajdą się wytyczne i zalecenia, które będą przydatne dla pedagogów i psychologów, a także nauczycieli szkolnych pracujących z dziećmi romskimi.

Realizacja omawianego projektu ważna będzie nie tylko dla społeczności romskiej, ale także dla społeczeństwa i państwa polskiego, gdyż podejmowany problem wiąże sie również z łamaniem zasady równego dostępu do edukacji, leżącej u podstaw funkcjonowania zarówno każdego demokratycznego państwa, jak i Unii Europejskiej, której instytucje podkreślają wagę praw człowieka w tym zasady równych szans jako wartości kluczowych dla funkcjonowania państw członkowskich i całej organizacji. Mimo tego problem dużego odsetka dzieci romskich w szkołach specjalnych nie jest tylko problemem Polski. Jak sie okazuje, to problem wielku krajów UE, szczególnie krajów byłego bloku wschodniego. Za przykład niech posłużą Węgry, gdzie według badań z 2006 roku 90% dzieci romskich uczęszczało do szkół specjalnych. Kolejnym przykładem mogą być Czechy, które za masowe kierowanie dzieci romskich do szkół specjalnych mimo ich braku upośledzenia intelektualnego, zostały ukarane przez Europejski Trybunał Praw Człowieka, który uznał, że państwo to dyskryminuje Romów i narusza ich prawo do kształcenia. 

Wnioskowany projekt, który ma charakter pionierski i innowacyjny, będzie realizowany przez okres 12 miesięcy. Część badawcza realizowana będzie na obszarze trzech województw: małopolskiego, śląskiego i opolskiego.Obszar badawczy został wybrany ze względy na obecność dużych skupisk społeczności romskiej charakteryzujących się dodatkowo reprezentacją wszystkich czterech grup romskich zamieszkujących Polskę. Ponadto wnioskodawca dysponuje bazą danych, dokumentującą ilość dzieci romskich w szkołach specjalnych na wybranym terenie, która będzie uaktualniona w pierwszym etapie realizacji projektu, zanim określona zostanie próba badawcza.

W pierwszym etapie realizacji projektu dobrana zostanie próba badawcza oraz narzędzia badawcze. Będą to: kwestionariusz wywiadu z dziećmi romskimi i „ekspertami kulturowymi” - osobami dorosłymi w szczególności przedstawicielami starszyzny romskiej i rodzicami dzieci (badania jakościowe) oraz pedagogami i asystentami romskimi oraz dobór testu niewerbalnego (którego instrukcja zostanie przetłumaczona na język romani).

Część badawcza realizowana będzie w dwóch etapach. Początkowo przeprowadzone zostaną testy niewerbalne, do których instrukcja zostanie przetłumaczona na język romski. Testy te znajduja się w dyspozycji poradni psychologiczno-pedagogicznych, jednakże są rzadko stosowane. Interpretacją testów niewerbalnych zajmie sie zatrudnioniony w tym celu psycholog. Dzięki testom niewerbalnym możliwe będzie sprawdzenie potencjału intelektualnego badanych dzieci, wykluczając problemy językowe (dzieci romskie są dwujęzyczne przy czym język romski jest ich pierwszym językiem). Następnie zespół badawczy przeprowadzi wywiady pogłębione (w oparciu o kwestionariusz) z badanymi dziećmi, tzw. ekspertami kulturowymi, pedagogami i asystentami (badania jakościowe). Badania te sa niezbędne, aby uwzględnić wspomniane wcześniej czynniki, związane z odrębnością kulturową Romów.
Analiza i opracowanie wyników badań jakościowych i testów niewerbalnych pozwoli na przygotowanie materiałów i niezbędnych danych do opracowania w przyszłości testów psychologicznych wrażliwych kulturowo. W trzecim etapie na podstawie wyników i analizy badań opracowany zostanie raport, który zostanie opublikowany i upowszechniony. W raporcie, prócz wspomnianych juz wyników badań, ujęte zostaną informacje o testach niewerbalnych użytych w trakcie badań oraz wskazówki, zalecenia i praktyczne rozwiązania, które będą przydatne w pracy z dziećmi romskimi. Ważną częścią raportu, przygotowanego przed przewodnictwem prof. Haliny Grzymały – Moszczyńskiej, będą także teksty opisujące sytuację wyjściowa z antropologicznego i socjologicznego punktu widzenia.

Finalnym działaniem w projekcie będzie organizacja konferencji podsumowującej wyniki badań oraz promującej projekt. Konferencja składać będzie się ze spotkania dla dziennikarzy, na którym przedstawione zostaną wyniki badań, ujęte w raporcie oraz panelu dyskusyjnego ekspertów, zaproszonych przedstawicieli władz - pracujących w instytucjach odpowiedzialnych za edukację dzieci romskich (Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji), a także przedstawicieli kuratoriów oświaty i pracowników poradni pedagogiczno-psychologicznych. Celem dyskusji będzie zarówno przedstawienie aktualnej sytuacji dzieci romskich w polskim szkolnictwie, jak i debata na temat wyników badań przedstawionych w raporcie i propozycji zaproponowanego rozwiązania istniejącego problemu. Przebieg konferencji zostanie udokumetowany w postaci zapisu wideo.

Grupami docelowymi działań promocyjnych będą osoby i instytucje, które mogą wpłynąć na zmianę praktyk kierowania dzieci romskich do szkół specjalnych na podstawie nieadekwatnych testów, a także pracownicy pracowni psychologiczno-pedagogicznych, kuratoriów oświaty i nauczycieli, którym dzięki przedstawieniu rezultatów projektu chcemy zaproponować alternatywne rozwiązania w pracy z dziećmi romskimi. Równie ważnymi odbiorcami będą Romowie, którym często brakuje wiedzy na temat możliwości wyrównania szans ich dzieci w dostępie do edukacji, dostosowanej do ich możliwości i potencjału. Zastosowana przez wnioskodawcę strategia promocyjna umożliwi nie tylko dotarcie do założonych grup docelowych, ale także wywarcie wpływu zarówno na działania odgórne, które są kluczowe, jak i oddolne, podejmowane w obszarze edukacji dzieci romskich.

Najnowsze w galerii

Napisz do redakcji

Stowarzyszenie Romów w Polsce
ul. Berka Joselewicza 5
32-600 Oświęcim
tel. 0 33 8426989
e-mail: 17421453@pro.onet.pl; stowarzyszenie@romowie.net
Licznik odwiedzin: 512 418 osób
Realizacja: HEXADE.COM (Grafik, projektant, webdesigner)