1. Stowarzyszenie Romów w Polsce
    1. Historia i misja
    2. Władze
    3. Romski Instytut Historyczny
    4. The Fight Against Antisemitism in Poland: Monitoring, Intervention, Education
    5. Projekty
    6. Mobilne Centrum Przeciwdziałania Dyskryminacji Romów
    7. Centrum Porad - FIO
    8. Dzielmy się doświadczeniami
    9. Podnoszenie kwalifikacji i zatrudnienie drogą do integracji
    10. Po obu stronach Karpat
    11. Polsko - Słowackie warsztaty
    12. Media o nas
  2. Aktualnie
  3. Romowie
    1. Historia
    2. Tradycja i Kultura
    3. Współczesność
      1. "Cygan ze strachu, Rom z dumy" - Katarzyna Marwicz w rozmowie z Marcinem Kołodziejczykiem, dziennikarzem tygodnika "Polityka", nagrodzonym za tekst o Romach w Rumunii.
      2. Delegacja Centralnej Rady Niemieckich Sinti i Romów oraz Niemieckiego Związku Piłki Nożnej na Węgrzech 26-28.10.2009 - sprawozdanie z pobytu.
      3. Romowie w Polsce
      4. Szczyt Unii Europejskiej w sprawie Romów
      5. Postawy wobec Romów w Polsce, Czechach, na Węgrzech i Słowacji
    4. Artykuły i Raporty
      1. Raporty
      2. Raport "Romowie na rynku pracy" [PDF]
      3. Raport pt. Funkcjonowanie poznawcze dzieci romskich uczęszczających do szkół podstawowych specjalnych i masowych - konteksty społeczne [PDF]
      4. Raport Romowie - Bezrobocie [PDF]
      5. Rzucając wyzwanie przymusowej sterylizacji kobiet romskich w Czechach- źródło ERRC http://www.errc.org/cikk.php?cikk=2228, tłumaczenie Małgorzata Kołaczek
      6. Romowie. Rozprawa o poczuciu wykluczenia- Marian Grzegorz Gerlich, Roman Kwiatkowski
      7. Wykuwanie pamięci. Kilka uwag na temat wystawy ”Zagłada Romów Europejskich oraz Rasizm we Współczesnej Europie” - Joanna Talewicz-Kwiatkowska, Marek Isztok
      8. Mass media jako czynnik wpływający na integrację społeczną Romów – przypadek Polski, Węgier, Słowacji- Joanna Talewicz-Kwiatkowska, Małgorzata Kołaczek
      9. Pomoc dla Romów w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Szanse i zagrożenia
      10. Romowie na rynku pracy – badania i raport
  4. Romski Holokaust
    1. Informacje historyczne
      1. Początek represji antyromskich po dojściu nazistów do władzy w Niemczech
      2. Początek "ostatecznego rozwiązania" kwestii romskiej
      3. Eksterminacja Romów w okresie II wojny światowej w okupowanych krajach Europy
      4. Syndrom Holokaustu
    2. Świadkowie Holokaustu
    3. Relacje świadków
      1. Franz Wirbel
      2. Szmyt Władysław
      3. Edward Paczkowski
      4. Edward Kwiatkowski
      5. Anna Kwiatkowska
      6. Aleksy Kozłowski
      7. Władysława Jaglenicz
      8. Leokadia Jaworska
      9. Elizabeth Guttenberger
      10. Ryszard Głowacki
      11. Helmut Clemens
      12. RELACJE VIDEO
    4. Skany dokumentów
      1. Świadectwa
    5. Dzień pamięci o zagładzie Romów
      1. Kalendarium upamiętniania holokaustu Romów i Sinti przez Stowarzyszenie Romów w Polsce - lata 1993-2012
      2. Międzynarodowy Dzień Pamięci o Zagładzie Romów- PROKLAMACJA
      3. 65 rocznica likwidacji tzw. Zigeunerlager – obrona pamięci dla lepszej przyszłości
      4. Relacja z 65. rocznicy likwidacji tzw. Zigeunerlager [VIDEO]
    6. Spotkania ze świadkiem
      1. Spotkania ze świadkiem
      2. Spotkanie z Edwardem Paczkowskim - relacja [VIDEO] cz.1
      3. Spotkanie z Edwardem Paczkowskim - relacja [VIDEO] cz.2
  5. Edukacja i Kultura
    1. Działalność edukacyjna SRwP
      1. Edukacja
      2. Oferta spotkań edukacyjnych Stowarzyszenia Romów w Polsce
    2. Dialog-Pheniben
    3. Spotkania edukacyjne
    4. Wystawy
      1. Wystawa stała
    5. Publikacje
  6. Video
  7. Galeria
  8. Polecamy
  9. Dialog- Pheniben
  10. Akcja Reinhardt
    1. Romowie stawali się elementem europejskiej układanki etnicznej od X w.
    2. Ustawy Norymberskie składały się z dwóch aktów prawnych: „Ustawy o ochronie niemieckiej krwi i honoru” oraz „Ustawy o obywatelstwie Rzeszy”
    3. Zagłada Romów na terenach okupowanych przez Niemcy.
    4. Zakończenie
    5. Główne cele projektu: Romowie jako ofiary Akcji Reinhardt.
    6. Rezultaty kwerendy archiwalnej
    7. Rezultaty kwerend archiwalnych
    8. Polskie publikacje i działania upamiętniające dotyczące zagłady Romów – w kontekście międzynarodowym.
    9. Auschwitz-Birkenau: działalność Muzeum i Stowarzyszenia Romów w Polsce.
    10. Obozy związane z Akcją Reinhardt
    11. Działalność na rzecz pamięci
    12. Miejsca masowych egzekucji Romów w Polsce południowej. Analiza wybranych lokalizacji.
    13. Dwa pomniki. Estetyka i polityka romskiej pamięci.
    14. Kwerenda z zasobie archiwalnym Geheime Staatspolizei – Staatspolizeistelle Trier
    15. Kwerenda w zasobie archiwalnym ITS – Bad Arolsen
    16. Przypadki indywidualne.
    17. Przebieg zagłady: analiza wybranych przypadków
    18. Poszukiwania miejsc pamięci i ich upamiętnień.
  11. E-Lekcje
 

AKTUALNOŚCI

Oświadczenie z dnia 21 października 2021 roku Stowarzyszenia Romów w Polsce  w związku z 40. rocznicą zajść antyromskich w Oświęcimiu

Oświadczenie z dnia 21 października 2021 roku

Stowarzyszenia Romów w Polsce


w związku z 40. rocznicą zajść antyromskich w Oświęcimiu


21 października 1981 r. doszło w Oświęcimiu do aktów antyromskiej przemocy. Mieszkańcy miasta zaatakowali swoich romskich sąsiadów i niszczyli ich mienie. Bezpośrednia przyczyną zajść był incydent w lokalnej piwiarni. Rom, który chciał kupić piwo poza kolejką, został zaatakowany w wyniku czego wywiązała się bójka. Wiadomość o niej rozprzestrzeniła się szybko, uzupełniona o plotkę, jakoby Romowie zabili polskie dziecko. W rezultacie nastąpiła mobilizacja tłumu, który ruszył w stronę ulic, gdzie mieściły się romskie mieszkania i domy. Tłum atakował napotkanych Romów, palono i spychano do rzeki Soły należące do Romów samochody, usiłowano podpalić romskie mieszkania i rzucano kamieniami w ich okna. Mimo prób rozmów podjętych przez przywódcę romskiej społeczności Oświęcimia zamieszkom kres położyła dopiero interwencja oddziałów milicji.


Następnego dnia (22 października) na komisariacie milicji odbyły się rozmowy między spontanicznie powstałym „Komitetem do spraw wypędzenia Cyganów”, jak określali się jego członkowie, Romami, którzy pozostali w mieście (część bowiem postanowiła schronić się poza miastem), przedstawicielami władz miasta, partii komunistycznej i milicji. Przedstawiciele samozwańczego „Komitetu” zażądali, aby oświęcimscy Romowie wyprowadzili się z miasta. Władze wsparły ten postulat. Romom zaproponowano przeprowadzkę do osiedla baraków w Bielsku-Białej, na co się nie zgodzili. 


W atmosferze niepewności i strachu, wzmocnionego wcześniejszymi zajściami antyromskimi w Koninie, wielu oświęcimskich Romów podjęło decyzję o wyjeździe za granicę. Wyjazdy zbiegły się z przygotowywaniem przez komunistyczne władze rozprawy z ruchem „Solidarności” i wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego, jednakże władze nie utrudniały Romom emigracji. Można powiedzieć, że wręcz przeciwnie: wykorzystały istniejącą sytuację do całkowitego pozbycia się Romów z miasta i z kraju, wręczając wielu z nich zamiast paszportów tzw. dokumenty podróżne, uprawniające do wyjazdu z Polski, lecz nie do powrotu i stwierdzające, że ich posiadacz z chwilą przekroczenia granicy przestaje być obywatelem polskim.


Wydarzenia z lat osiemdziesiątych są elementem historii miasta Oświęcim jak i historią Polski. Historią niewygodną ale prawdziwą. Historia ta, powinna być przestrogą dla przyszłych pokoleń, jak nie należy postępować w wielokulturowym społeczeństwie. 


Stowarzyszenie Romów w Polsce

Najnowsze w galerii

Napisz do redakcji

Stowarzyszenie Romów w Polsce
ul. Berka Joselewicza 5
32-600 Oświęcim
tel. 0 33 8426989
e-mail: 17421453@pro.onet.pl; stowarzyszenie@romowie.net
Licznik odwiedzin: 512 418 osób
Realizacja: HEXADE.COM (Grafik, projektant, webdesigner)