Działania Centrum Przeciwdziałania Dyskryminacji Romów w czerwcu 2014 r.

Raport z realizacji w czerwcu 2014 r. programu Centrum Przeciwdziałania Dyskryminacji Romów

W czerwcu 2014 r. Centrum Przeciwdziałania Dyskryminacji Romów udzieliło indywidualnej pomocy 21 osobom. Pomoc ta polegała na udzieleniu porad prawnych, wystąpieniu do organów władzy publicznej m.in. w sprawie przyznania uprawnień kombatanckich, udzielenia pomocy pieniężnej z UDSKiOR, pomocy humanitarnej na rzecz Romów. Nadto wystąpiono do Prokuratora Generalnego Andrzeja Seremeta w sprawie działalności Młodzieży Wszechpolskiej . Poniżej przedstawiamy szczegółowy opis niektórych interwencji i działań podjętych przez Stowarzyszenie Romów w Polsce w okresie od 1 do 30 czerwca 2014r. lub rozpoczętych przed tą datą i kontynuowanych a związanych z funkcjonowaniem Centrum.

1. W czerwcu br. Stowarzyszenie Romów Polsce opracowało Studium dotyczące przestrzegania przez Państwo Polskie przepisów prawa polskiego oraz Unii Europejskiej w zakresie praw obywatelskich mniejszości narodowych, ze szczególnym uwzględnieniem obywateli polskich narodowości romskiej. Studium składa się z trzech części:

1. Podstawy prawne funkcjonowania mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce, w tym Romów;

2. Wskazanie dziedzin życia społeczno-gospodarczego, w zakresie których mniejszości narodowe i etniczne winny być traktowane tak samo jak społeczeństwo większościowe;

3. Wskazanie spraw o charakterze kulturowym, w zakresie których mniejszości narodowe i etniczne winny być traktowane w sposób uprzywilejowany.

Wdrożenie założeń Studium w życie winno korzystnie wpłynąć na wzajemne stosunki tzw. społeczeństwa większościowego oraz mniejszości narodowych i etnicznych. Studium na obecnym etapie stanowi dokument wewnętrzny Stowarzyszenia i zostanie opublikowany w najbliższym czasie.

1. W dniu 10 czerwca 2014 r. Stowarzyszenie Romów w Polsce wystąpiło do Wojewody Małopolskiego w sprawie sytuacji związanej z konfliktem pomiędzy mieszkańcami narodowości romskiej i polskiej na terenie Andrychowa. W szczególności w piśmie chodziło o zintensyfikowanie działań organów porządku publicznego celem przeciwdziałania negatywnych zachowań (zał. nr 1). W dniu 27 czerwca 2014 r. Biuro Wojewody przesłało do Stowarzyszenia odpowiedź w tej sprawie apelując o podejmowanie działań zmierzających do łagodzenia napiętej sytuacji w tym mieście (zał. nr 2).

1. W dniu 13 czerwca 2014 r. Stowarzyszenie Romów w Polsce wystosowało listy do Proboszczów dwóch Parafii Rzymsko-Katolickich w Andrychowie z prośbą o wsparcie w związku z napiętą sytuacją w Andrychowie (zał. nr 3).

1. W dniu 14 czerwca 2014 r. Stowarzyszenie Romów w Polsce wystosowało pismo do Prokuratora Generalnego RP Pana Andrzeja Seremeta w sprawie zbadania antyromskich i rasistowskich wystąpienia przewodniczącego Młodzieży Wszechpolskiej Roberta Winnickiego w dniu 13 czerwca 2014 r. Andrychowie. Należy przypomnieć, że Młodzież Wszechpolska zażądała od władz „Cyganom” wszelkich zasiłków socjalnych oraz nadania im obowiązku pracy. Ponieważ działania te w ewidentny sposób naruszają przepisy Kodeksu karnego, przeto w końcowej części wystąpienia Stowarzyszenie wnioskuje o wszczęcie przez Prokuraturę postępowania w stosunku do autora tych wystąpień (zał. nr 4).

1. W dniach 10 i 25 czerwca 2014 r. w Bochni oraz Zabrzu zorganizowano w ramach Mobilnego Centrum „Szkolenie dla przedstawicieli mniejszości romskiej”. Szkolenie przeprowadził prawnik Pan mgr Zygmunt Bulicz. W szkoleniu poruszono następujące zagadnienia: system prawa polskiego, podstawowe wiadomości o ustroju RP, ustawodawstwo, Konstytucja (w tym: prawa i obowiązki obywatela RP, ochrona praw podstawowych), ochrona mniejszości narodowych i etnicznych w ustawie o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, reagowanie i przeciwdziałanie przejawom dyskryminacji, funkcjonowanie mniejszości w warunkach istnienia bariery kulturowej – zagadnienia społeczno-prawne (zał. nr 5).

1. W dniu 30 czerwca 2014 r. w Ośrodku Kultury w Andrychowie odbyła się debata poświęcona mniejszościom narodowym i etnicznym z udziałem strony romskiej (m.in. przedstawicieli Stowarzyszenia Romów w Polsce), mieszkańców Miasta Andrychów oraz pracowników naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego . Miejsce debaty wybrano specjalnie z uwagi na to, że w ostatnim okresie czasu Andrychów był i jest miejscem konfliktów polsko-romskich. Prawnik Mobilnego Centrum wygłosił wykład pt. „ Prawodawstwo a mniejszości narodowe i etniczne, ze szczególnym uwzględnieniem mniejszości romskiej (zał. nr 6).” W trakcie dyskusji odpowiadał na pytania związane z problemem funkcjonowania mniejszości w Polce oraz dyskryminacji, stygmatyzacji i rasizmu.

1. Niezależnie od powyższych działań Centrum Przeciwdziałania Dyskryminacji Romów podjęło następujące interwencje:

1. Prawnik Mobilnego Centrum udzielił Romom z Andrychowa porady prawnej dotyczącej czynności przesłuchania nieletniego świadka przez funkcjonariuszy Policji, na podstawie art. 37 par. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2014 r. poz. 382). Opis stanu prawnego w przedmiotowej sprawie stanowi załącznik do niniejszego Raportu (zał. nr 7).

2. W związku ze staraniem się przez jednego z Romów z terenu Wielkopolski o przyznanie renty socjalnej stwierdzono nieznajomość przepisów prawnych przez Romów w zakresie składania odwołań od orzeczniczych organów ZUS-owskich tj. lekarza orzecznika oraz komisji lekarskiej.

W związku z tym prawnik Mobilnego Centrum opracował opis stanu prawnego w przedmiotowym zakresie (zał. nr 8).

1. W czerwcu 2014 r. kontaktowało się telefonicznie 17 osób z Mobilnym Centrum Przeciwdziałania Dyskryminacji Romów w sprawie pomocy humanitarnej (dane osobowe w Biurze Centrum).

Nadto Biuro udzieliło pomocy w sprawie rekomendacji wniosku o przyznanie uprawnień kombatanckich oraz sporządziło wniosek o udzielenie pomocy pieniężnej z Urzędu Do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Oświęcim, dnia 30 czerwca 2014 r.

Prawnik Mobilnego Centrum Przeciwdziałania Dyskryminacji Romów

/-/ mgr Stanisław Rydzoń