W maju 2015 r. Centrum Przeciwdziałania Dyskryminacji Romów (dalej: Centrum) udzieliło 27  zgłaszającym się Romom, w formie telefonicznej, pomocy o charakterze humanitarnym oraz prawnym. Nadto w wymienionym okresie podjęto inne działania.
Poniżej przedstawiamy szczegółowy opis niektórych działań podjętych przez Stowarzyszenie Romów w Polsce w okresie od dnia 1 do dnia 31 maja 2015 r.


1. W dniu 13 maja 2015 r. we współpracy z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Oświęcimiu przeprowadzono szkolenie dla pracowników tego Ośrodka.  W szkoleniu wzięło udział 11 pracowników MOPS-u. Szkolenie prowadzili dr Kinga Orzeł-Dereń oraz prawnik mgr Stanisław Rydzoń. W trakcie szkolenia dr Kinga Orzeł – Dereń przedstawiła status i historię Romów w Europie i Polsce, podział Romów na grupy (Polska Roma, Bergitka Roma, Lowarzy i Kełderasze), zasady ich życia społeczno-gospodarczego, w tym kodeksu Romanipen (małżeństwa, religia itp.).
Prawnik mgr Stanisław Rydzoń przedstawił międzynarodowe i polskie uregulowania prawne dotyczące zwalczania rasizmu i ksenofobii. W drugiej części wykładu omówił przepisy prawa polskiego regulujące funkcjonowanie mniejszości narodowych i etnicznych , w tym art.  2, 32 i 35  Konstytucji , przepisy ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania, Kodeksu pracy, Kodeksu karnego, ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. Przedstawił także zasady funkcjonowania organów ochrony prawnej przed przestępstwami dyskryminacyjnymi:  urzędu Rzecznika  Praw Obywatelskich, prokuratury, Policji oraz Pełnomocnika Rządu ds. Równego Traktowania – na praktycznych przykładach związanych z funkcjonowanie Stowarzyszenia Romów w Polsce. Na zakończenie prawnik przedstawił  przykłady  stosowania przez Ośrodki Pomocy Społecznej w Puławach (właściwego) oraz Żywcu  (niewłaściwego) przepisów dotyczących zbierania i upubliczniania danych o pochodzeniu narodowym podopiecznego ( tzw. dane  wrażliwe).  Z wcześniejszych rozmów z kierownictwem MOPS-u w Oświęcimiu wynika, że Ośrodek ten przestrzega stosowne przepisy nie dzieląc beneficjentów pomocy wg pochodzenia narodowego. O sprawie szeroko pisałem w raporcie kwietniowym.

2. W dniu 15 maja 2015 r. Prezes Stowarzyszenia Romów w Polsce Roman Kwiatkowski był przesłuchiwany na Komendzie Powiatowej Policji w Oświęcimiu w charakterze świadka w sprawie z naszego zgłoszenia dotyczącej umieszczenia na portalu społecznościowym facebook  treści wywołującej nienawiść z powodu przynależności etnicznej (art. 257 kk). Sprawa dotyczyła naszego zawiadomienia  z dnia 19 marca 2015 r. skierowanego do Prokuratury Okręgowej w Krakowie (artykuł  z rysunkami „Łapczywa szmata”). O sprawie pisaliśmy w Raporcie za marzec 2015 r.
3. 15 maja 2015r. prezes Stowarzyszenia oraz prawnik MCPDR przeprowadzili działania mediacyjne w środowisku romskim w Pabianicach.


4. W dniu 20 maja 2015 r. otrzymaliśmy od Biura Rzecznika Praw Obywatelskich kopię pisma skierowanego do Burmistrza Żywca w sprawie gromadzenia oraz rozpowszechniania przez Straż Miejską w Żywcu informacji o narodowości sprawców lub osób podejrzewanych o popełnienie wykroczenia. Rzecznik zażądał od Burmistrza wyjaśnienia sprawy, w szczególności celu, formy i podstawy prawnej zbierania danych o Romach. Należy zaznaczyć, że pismo to jest odpowiedzią na powiadomienie Rzecznika o naruszaniu prawa przez Straż Miejską w Żywcu.

W dniu 22 maja 2015 r. Stowarzyszenie Romów w Polsce wydało oświadczenie wyrażające satysfakcję z szybkiej reakcji Rzecznika Praw Obywatelskich na naruszanie przez Straż Miejską w Żywcu przepisów o „wrażliwych danych”.


Poniżej przedstawiamy przedmiotowe oświadczenie.


  Oświadczenie z dnia 22 maja 2015 r.
  Stowarzyszenia Romów w Polsce


w sprawie zbierania i upubliczniania przez Straż Miejską w Żywcu danych dotyczących wykroczeń popełnionych przez osoby narodowości romskiej
W dniu 28 kwietnia 2015 r. Stowarzyszenie Romów w Polsce wystąpiło do Burmistrza Żywca ze skargą na działalność Straży Miejskiej w Żywcu. W szczególności zwróciliśmy uwagę Burmistrza na nielegalność zbierania danych przez podległą mu służbę, jaką jest Straż Miejska, dotyczących wykroczeń popełnionych przez osoby narodowości romskiej oraz przekazywania  tych danych osobom trzecim (autorom rocznika „Studia Romologica”). Równocześnie poinformowaliśmy Burmistrza, że Komenda Powiatowa  Policji w Żywcu od 2004 r. nie prowadzi statystyki w rozbiciu na narodowość sprawcy tłumacząc zaniechanie działalności w tym zakresie przepisami zakazującymi zbierania danych tzw. wrażliwych o obywatelach. Kończąc wystąpienie poprosiliśmy Burmistrza o zbadanie sprawy i zaniechanie zbierania wskazanych danych.
Kopie wystąpienia  skierowaliśmy do Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (vide: Raport Mobilnego Centrum Przeciwdziałania Dyskryminacji za kwiecień 2015 r.  na stronie Stowarzyszenia).
Z prawdziwą satysfakcją informujemy, że już w dniu 14 maja 2015 r. z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich  wyszło pismo do Burmistrza  Żywca, w którym Rzecznik podzielając nasze zaniepokojenie dotyczące zbierania informacji o narodowości sprawców lub osób podejrzanych o popełnienie wykroczenia stwierdził, że nikt nie może być obowiązany, inaczej niż na podstawie ustaw, do ujawnienia informacji o swojej przynależności do mniejszości narodowej.
W końcowej części wystąpienia Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Burmistrza o wyjaśnienie zasygnalizowanej sprawy, w tym o wskazanie, jaki był cel gromadzenia przez Straż Miejską takich informacji oraz w jakiej formie i na jakiej podstawie prawnej funkcjonariusze Straży pozyskiwali od sprawców wykroczeń dane na temat ich pochodzenia etnicznego.
Niezależnie od powyższego należy dodać, że także inna jednostka podległa Burmistrzowi Żywca tj. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, zbierała dane o narodowości osób uzyskujących pomoc społeczną (także wystąpiono do Kierownika MOPS w Żywcu). Oznacza to, że Burmistrz Żywca winien niezwłocznie zdyscyplinować podległe mu służby w zakresie obowiązku zapoznania się z obowiązującymi przepisani prawa oraz ich przestrzegania.
O dalszym ciągu sprawy powiadomimy po otrzymaniu odpowiedzi od Burmistrza Żywca.
 Prezes Zarządu Głównego
Roman Kwiatkowski

5. W dniu 20 maja 2015 r. prezes Stowarzyszenia oraz prawnik MCPDR brali udział w mediacji dotyczącej problemów środowiska romskiego w Warszawie

6. W dniu 27 maja 2015 r. wystąpiliśmy z monitem do Marka Kęskrawca Redaktora naczelnego  gazety „Dziennik Polski” w Krakowie z uwagi na brak odpowiedzi na nasze pismo z dnia 20 kwietnia 2015 r. w sprawie podania  przez wymienioną gazetę w artykule „Romka odpowie za rozbitą główkę swojego dziecka” narodowości sprawcy czynu karalnego. O sprawie pisaliśmy w raporcie za kwiecień 2015 r.




 Oświęcim, dnia 27 maja 2015 r.

Pan  Marek Kęskrawiec

Redaktor Naczelny „Dziennika Polskiego”

Aleja Pokoju 3, 31-548 Kraków



Szanowny Panie Redaktorze

W dniu 20 kwietnia br. zwróciłem się do Pana Redaktora z prośbą o spowodowanie zaniechania przez podwładnych dziennikarzy publikowania na łamach gazety „Dziennik Polski” bulwersujących informacji  z podawaniem danych dotyczących narodowości obywateli polskich.  Jako przykład podałem ukazanie się artykułu „Romka odpowie za rozbitą główkę swojego dziecka „ autorstwa Alicji Fałek.
Ponieważ od wymienionej daty upłynął już miesiąc, zaś odpowiedzi  na wystąpienie nie otrzymałem, przeto niniejszym zwracam się z prośbą o informację w sprawie.
Nadto  pragnę zwrócić uwagę Pana Redaktora na zapisy Dziennikarskiego Kodeksu Honorowego,  w którym w pkt II. Etyczne i zawodowe obowiązki dziennikarzy,   wpisano zasadę szacunku i tolerancji.
Sprawa niekorzystnego utrwalania wizerunku Romów w mediach polegającego na podawaniu informacji o narodowości sprawców  czynów zabronionych lub osób podejrzanych  o popełnienie takich czynów, gdy osoby te są pochodzenia romskiego, była w 2012 r. przedmiotem wystąpienia Rzecznika Praw Obywatelskich do Przewodniczącego Rady Etyki Mediów (pismo z dnia 23 kwietnia 2012 r. nr  RPO-696705-V/12/MS). W odpowiedzi Przewodniczący Rady podzielił zaniepokojenie publikacjami wskazującymi Romów jako sprawców wymienionych czynów oraz podkreślił, że zamieszczanie takich informacji łamie zasady etycznego dziennikarstwa (vide: „Działania Rzecznika Praw Obywatelskich na rzecz mniejszości romskiej  województwie małopolskim”, Warszawa 2014, strona 48, a także protokół z posiedzenia sejmowej Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych z dnia 7.2.2013 r.).

Z wyrazami szacunku


 Prezes Zarządu Głównego
 Roman Kwiatkowski 



7.  W dniu 27 maja 2015 r. odbyło się drugie szkolenie kolejnej grupy pracowników MOPS w Oświęcimiu, w którym wzięło udział kilkanaście osób. Także to szkolenie prowadzili dr Kinga Orzeł-Dereń oraz prawnik mgr Stanisław Rydzoń. Przedmiot szkolenia opisany został w pkt 1 niniejszego Raportu.

8. W dniu 28 maja 2015 r. Prezes Stowarzyszenia Romów wraz z prawnikiem Centrum zostali przyjęci przez  Jana Stanisława Ciechanowskiego Szefa Urzędu Do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Przedmiotem rozmowy były sprawy związane z częstymi w ostatnim czasie negatywnymi decyzjami Urzędu w stosunku do wniosków Romów o przyznanie uprawnień kombatanckich z tytułu pobytu w getcie.  W szczególności  zwrócono uwagę na zaostrzenia  wymogów formalnych w stosunku do starających się, nie branie pod uwagę opinii Romskiego Instytutu Historycznego, wprowadzenia procedury przesłuchiwania wnioskodawców w urzędach gmin, czy występowania do Archiwum Akt Nowych i Instytutu Pamięci Narodowej - pomimo stabilizacji przepisów w tym zakresie.  Strona romska podkreśliła w rozmowie specyfikę sytuacji Romów w czasie II wojny światowej, przejawiającą się ulokowaniem ponad 90% populacji polskich  Romów w gettach, brakiem jakichkolwiek dokumentów osobistych oraz dokumentacji wytworzonej przez nazistów. Zwrócono uwagę na potrzebę sięgania do zeznań świadków, jako jedynie możliwej obecnie formy udowodnienia pobytu w getcie. Pan Minister obiecał przyjrzenie się sprawie i udzielenie odpowiedzi do końca czerwca 2015 r. Sprawa jest ważna i pilna, gdyż dotyczy grupy 80-85-latków, którzy dożywają już końca swoich dni.
  
9. W maju 2015 r. monitorowano strony internetowe pod kątem naruszenia przepisów kodeksu karnego  (art. 256 i 257) w tym m.in.:  

1) http://www.newsweek.pl/anna-szulc:  Polacy i Romowie: Ściana nienawiści;
2) http://www.cda.pl: Rom z Poznania: przeszkadzamy głównie dresiarzom; 
3) http://www.cda.pl;  artykuły: Gdy Cygan jest głodny, Cyganie ukradli i zjedli konia, Cygańskie zakupy, Sprytna Cyganka – Polacy ku przestrodze;
4) http://forum. Gazeta.pl; różne artykuły;
5) http://www.natemat.pl; Czy chciałbyś mieszkać obok Cygana.
Nie stwierdzono rażących przypadków powodujących konieczność wystąpienia do Prokuratury.



Prawnik Mobilnego Centrum  - Stanisław Rydzoń r.p.
Oświęcim, dnia 6 czerwca 2015 r.   

Najnowsze w galerii

Napisz do redakcji

Stowarzyszenie Romów w Polsce
ul. Berka Joselewicza 5
32-600 Oświęcim
tel. 0 33 8426989
e-mail: 17421453@pro.onet.pl; stowarzyszenie@romowie.net
Licznik odwiedzin: 512 418 osób
Realizacja: HEXADE.COM (Grafik, projektant, webdesigner)